Συζήτηση με την συγγραφέα Δέσποινα Κασάπα για το ΒΥΘΟΣ ώρα μηδέν & το bullying

Λίγα λόγια για την Δέσποινα Κασάπα

Η Δέσποινα Κασάπα γεννήθηκε στην Αθήνα και κατοικεί στον Άλιμο. Είναι εκπαιδευτικός στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Από το 2010 είναι Διευθύντρια στο 9ο Δημοτικό Σχολείο Αλίμου. Έχει πάρει μέρος σε πολλές εκπαιδευτικές δράσεις του Δήμου Αλίμου για το περιβάλλον, την ανακύκλωση, το θέατρο, τον εθελοντισμό.
Η αγάπη της για τα παιδιά την ώθησε να ασχοληθεί με το παιδικό παραμύθι. Θεωρεί ότι το παραμύθι αναπτύσσει τη φαντασία του παιδιού, συμβάλλει στη συναισθηματική του ανάπτυξη, στην κοινωνικοποίησή του, ενώ ταυτόχρονα ψυχαγωγεί και διδάσκει. Μέσα από τους ήρωές του, το παιδί διδάσκεται κοινωνικά αποδεκτές συμπεριφορές και βρίσκει λύσεις ώστε να αντιμετωπίζει προβλήματα παρόμοια με των ηρώων του.
Πιστεύει πως η ζωή είναι ένα παραμύθι γεμάτη χαρές, αγωνία, εκπλήξεις, στενοχώριες, αποχωρισμούς μα κι ευχάριστες στιγμές.

ΒΥΘΟΣ ΩΡΑ ΜΗΔΕΝ

Το πρώτο σας βιβλίο ΒΥΘΟΣ ώρα μηδέν γεννήθηκε την περίοδο της πρώτης καραντίνας, εν μέσω κορωνοϊού, τι πυροδότησε την έμπνευση σας;

Πριν χρόνια είχε πολιορκήσει το μυαλό μου η συγγραφή ενός παραμυθιού με θέμα τον εκφοβισμό. Είχαν γεννηθεί οι ήρωές του κι έμενε να πλεχτεί η ιστορία, η οποία είχε ήδη ξεκινήσει το ταξίδι της. Ως παιδαγωγός με πολλά χρόνια εμπειρίας στην εκπαίδευση παρατηρούσα στα σχολεία φαινόμενα εκφοβισμού. Ήθελα μέσα από το παραμύθι μου να περάσει στα παιδιά το μήνυμα. « Όχι στον εκφοβισμό – Μιλάω και δεν φοβάμαι »

Έμελλε λοιπόν να ολοκληρωθεί την περίοδο της πρώτης καραντίνας εν μέσω κορωνοϊού και να εκδοθεί τον Αύγουστο του 2020 από τις εκδόσεις Οσελότος.

Σίγουρα υπήρχε περισσότερος χρόνος λόγω της καραντίνας για να συνεχίσω το παραμύθι, αλλά εκείνη την περίοδο ένιωσα όπως και πολλοί συμπολίτες μας, έναν φόβο απέναντι στον αόρατο ιό. Ίσως αυτός ο επαναλαμβανόμενος φόβος πυροδότησε την έμπνευσή μου για την ολοκλήρωση και τη γέννηση του παραμυθιού μου ΒΥΘΟΣ ώρα μηδέν.

Όταν ξεκινήσατε να γράφετε την ιστορία σας είχατε αποφασίσει για το τέλος της;

Συνήθως όταν ξεκινάς να γράφεις μια ιστορία έχεις στο μυαλό σου σενάρια για το τέλος. Ναι γνώριζα το τέλος . Ήθελα οι μικροί αναγνώστες να αποκτήσουν ενσυναίσθηση να μπουν στη θέση των ηρώων, να νιώσουν συναισθήματα αλληλεγγύης, αποδοχής της ιδιαιτερότας και σεβασμού της προσωπικότητας του άλλου. Να μάθουν να ζητούν συγνώμη και να συνειδητοποιήσουν, πως για να αλλάξει ο κόσμος θα πρέπει να υπάρχει καλοσύνη και αγάπη.

Ο ΒΥΘΟΣ ώρα μηδέν πραγματεύεται το φαινόμενο του εκφοβισμού. Πώς μέσα από τις σελίδες ενός παιδικού βιβλίου μπορούμε να μιλήσουμε στα παιδιά για το bullying;

‘Ερευνες έχουν δείξει πόσο σημαντική είναι η ανάγνωση βιβλίων σε παιδιά ήδη από τη βρεφική ηλικία. Αρχικά μιλάμε στα παιδιά για το bullying μέσα από τις εικόνες του παραμυθιού άλλωστε « μια εικόνα χίλιες λέξεις » κι έτσι γίνεται η διάδραση με τους ήρωες. Ύστερα αρχίζει η συζήτηση μέσα από το διάλογο. Μετά το παιχνίδι ρόλων και αλλαγής των ρόλων. Μέσα από την ενσυναίσθηση τα παιδιά θα καταλάβουν τι είναι το bullying.

Στο ΒΥΘΟΣ ώρα μηδέν , έρχεται η ώρα μηδέν όπου ένα συνταρακτικό γεγονός αλλάζει τα πάντα. Θεωρείτε ότι στην ελληνική κοινωνία έφτασε η ώρα μηδέν για να μιλάμε και να αντιμετωπίζουμε ανοιχτά περιστατικά εκφοβισμού;

Τα τελευταία χρόνια είναι ανησυχητικό το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού. Ειδικά τον τελευταίο καιρό ακούμε συχνά για περιστατικά εκφοβισμού και σε άλλους χώρους όπως τον εργασιακό. Θεωρώ ότι έφτασε πλέον στην ελληνική κοινωνία η ώρα μηδέν για να μιλάμε ανοικτά γι’ αυτό το θέμα να μην φοβόμαστε , να μην ντρεπόμαστε να τον αντιμετωπίζουμε και να λέμε όχι στον εκφοβισμό.

Τα παιδικά βιβλία με ποιο τρόπο μπορούν να μεταδώσουν τρόπους αντιμετώπισης φαινομένων εκφοβισμού και να λειτουργήσουν ως μέτρο πρόληψης τέτοιων καταστάσεων;

Τα παιδιά μέσα από το παιδικό βιβλίο και τους ήρωές του θα μάθουν και θα διδαχθούν κοινωνικά αποδεκτές συμπεριφορές και θα βρουν λύσεις για να αντιμετωπίσουν προβλήματα παρόμοια με των ηρώων του. Αυτή η διαδικασία θα λειτουργήσει ως μέτρο πρόληψης τέτοιων συμπεριφορών.

O εκφοβισμός ανάμεσα στα παιδιά

Ως εκπαιδευτικός και διευθύντρια σχολικής μονάδας πως αντιμετωπίζετε περιστατικά σχολικού εκφοβισμού; Έχει αυξηθεί η συχνότητά τους τα τελευταία χρόνια;

Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η συχνότητα των περιστατικών σχολικού εκφοβισμού.

Υπάρχουν δύο πεδία στρατηγικής για την αντιμετώπιση του εκφοβισμού. Το ένα είναι η πρόληψη του φαινομένου, το άλλο η διαχείριση του περιστατικού, η οποία γίνεται με την ολιστική προσέγγιση του σχολείου ((whole school approach ). Αυτή βασίζεται στη συμμετοχή όλων των μελών της σχολικής κοινότητας σε συνεργασία με τις οικογένειες θύτη- θύματος και των παιδιών. Ο εκπαιδευτικός είναι ο καταλληλότερος απ΄ όλους να αντιμετωπίσει το σχολικό εκφοβισμό, να τον προλάβει και να γίνει διαμεσολαβητής των καταστάσεων.

Πώς μπορούμε να «θωρακίσουμε» τα παιδιά ώστε να αντιμετωπίζονται ή ακόμη να προλαμβάνονται περιστατικά bullying;

Στο αναπτυξιακό περιβάλλον του εκφοβισμού σημαντικό ρόλο παίζει η οικογένεια, οι συνομήλικοι και το σχολείο. Ο καθένας από την πλευρά του θα πρέπει να θωρακίσει το παιδί .

Η οικογένεια θα πρέπει να έχει σταθερή τοποθέτηση ορίων και ενίσχυση καλών συμπεριφορών. Θα πρέπει να υπάρχει καλή επικοινωνία γονέα – παιδιού και επαρκής έλεγχος συμβατός με την ηλικία του παιδιού.

Οι συνομήλικοι θα πρέπει να μεγαλώνουν με κουλτούρα μη αποδοχής της βίας και να έχουν θετικά πρότυπα συμπεριφοράς.

Τέλος στο σχολείο πρέπει να εφαρμόζονται οι σχολικοί κανονισμοί για τη βία, να υπάρχει μια δομημένη επίβλεψη στα διαλείμματα και να υποστηρίζονται οι μαθητές από τους εκπαιδευτικούς και το σχολείο.

Θεωρείται απαραίτητη την εκπαίδευση των γονέων σε θέματα εκφοβισμού, ώστε να είναι εφικτό σε συνεργασία με το σχολείο να ακολουθηθεί μια κοινή γραμμή αντιμετώπισής τους;

Σίγουρα είναι πλέον απαραίτητη η πληροφόρηση και η εκπαίδευση των γονέων σε θέματα εκφοβισμού και η στενή συνεργασία με το σχολείο και με άλλους κοινωνικούς φορείς. Η εκπαίδευση μπορεί να γίνει σε σχολές γονέων με την παρακολούθηση σεμιναρίων, προγραμμάτων ενσυναίσθησης και ημερίδων ευαισθητοποίησης.

Ώστε σε συνεργασία με το σχολείο να είναι εφικτό να ακολουθηθεί μια κοινή γραμμή.

Ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία στο υπέροχο Παραμυθόσπιτό σας!!

Περισσότερα για τη Δέσποινα Κασάπα https://www.facebook.com/despoinakasapa